Trong thời đại làm việc linh hoạt, việc thuê freelancer ngày càng phổ biến trong nhiều lĩnh vực như thiết kế, viết nội dung, lập trình, marketing,… Tuy nhiên, không ít doanh nghiệp và cá nhân vẫn băn khoăn: Thuê freelancer có cần ký hợp đồng lao động hay không? Việc không xác định đúng loại hợp đồng có thể dẫn đến rủi ro pháp lý, ảnh hưởng đến quyền lợi và nghĩa vụ của cả hai bên. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ bản chất của quan hệ làm việc với freelancer và hướng dẫn cách ký hợp đồng đúng quy định pháp luật.
1. Freelancer là ai?
Freelancer (hay còn gọi là người làm việc tự do) là cá nhân cung cấp dịch vụ cho một hoặc nhiều tổ chức, doanh nghiệp, mà không bị ràng buộc bởi hợp đồng lao động dài hạn. Họ thường làm việc theo dự án hoặc theo từng công việc cụ thể, không chịu sự quản lý trực tiếp về thời gian, địa điểm làm việc như nhân viên chính thức.
2. Thuê freelancer có cần ký hợp đồng lao động không?
Câu trả lời là: KHÔNG bắt buộc phải ký hợp đồng lao động.
Theo quy định của pháp luật Việt Nam, quan hệ giữa bên thuê và freelancer thường là quan hệ dân sự hoặc thương mại, được xác lập thông qua hợp đồng dịch vụ hoặc hợp đồng cung cấp dịch vụ – không phải là quan hệ lao động.
Chỉ khi bên thuê kiểm soát và điều hành trực tiếp công việc của freelancer như với nhân viên (quản lý thời gian, địa điểm làm việc, hình thức kỷ luật,…), thì khi đó pháp luật có thể coi mối quan hệ này là hợp đồng lao động trá hình, và áp dụng các quy định của Bộ luật Lao động.
3. Sự khác biệt về hợp đồng lao động và hợp đồng dịch vụ
Theo Điều 513 Luật Dân sự hiện hành quy định:
“Điều 513. Hợp đồng dịch vụ
Hợp đồng dịch vụ là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cung ứng dịch vụ thực hiện công việc cho bên sử dụng dịch vụ, bên sử dụng dịch vụ phải trả tiền dịch vụ cho bên cung ứng dịch vụ.”
Sự khác biệt cốt lõi giữa hợp đồng lao động và hợp đồng dịch vụ nằm ở mục tiêu của mối quan hệ hợp tác. Đối với hợp đồng lao động, mục tiêu là quá trình làm việc của người lao động – tức doanh nghiệp trả lương để mua sức lao động, duy trì sự đóng góp liên tục, còn kết quả công việc chỉ là yếu tố phụ hoặc thể hiện trong dài hạn. Ngược lại, hợp đồng dịch vụ hướng tới kết quả đầu ra cụ thể như sản phẩm, video, báo cáo…, và doanh nghiệp chỉ chi trả khi công việc được hoàn thành đúng cam kết, không quản lý người thực hiện làm như thế nào, làm ở đâu hay trong bao nhiêu thời gian.
4. Một số lưu ý khi ký kết hợp đồng dịch vụ
Việc sử dụng Hợp đồng dịch vụ thường xuyên trong các công việc ngắn ngày, thời vụ, theo dự án,… là hình thức các công ty ưu tiên sử dụng. Tuy nhiên cần phải làm rõ mối quan hệ này dựa trên các tiêu chí nhất định và thể hiện kèm các bằng chứng đầy đủ với các tiêu chí cụ thể như sau:
- Thứ nhất, thể hiện tính độc lập của người nhận khoán, không có yếu tố quản lý, điều hành hay kỷ luật nội bộ từ phía Công ty sử dụng dịch vụ.
- Thứ hai, không giao việc theo giờ làm việc cố định, không áp dụng mức thù lao cố định theo tháng hoặc theo giờ công.
- Thứ ba, người nhận khoán tự chủ về thời gian, phương tiện, công cụ để thực hiện công việc.
Trong bối cảnh thị trường lao động ngày càng linh hoạt, việc hợp tác với freelancer mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp: tiết kiệm chi phí, tiếp cận nguồn nhân lực chất lượng cao và linh hoạt về thời gian. Tuy nhiên, việc xác định đúng bản chất pháp lý của mối quan hệ với freelancer là điều bắt buộc, nhằm tránh những rủi ro như tranh chấp hợp đồng, khiếu nại về quyền lợi lao động, hay bị coi là giao kết “hợp đồng lao động trá hình”.
Do đó, khi thuê freelancer, doanh nghiệp và cá nhân cần ký kết hợp đồng dịch vụ rõ ràng, đầy đủ nội dung về công việc, thời hạn, chi phí, bàn giao, bảo mật và sở hữu sản phẩm. Điều này không chỉ bảo vệ quyền lợi cho bên thuê mà còn thể hiện sự chuyên nghiệp, minh bạch trong hợp tác.
Nếu bạn đang băn khoăn trong việc soạn thảo hợp đồng phù hợp với từng tình huống cụ thể, hãy cân nhắc sử dụng dịch vụ tư vấn pháp lý tại Công ty Luật TNHH TLA. Với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực hợp đồng và pháp lý lao động – dân sự, chúng tôi cam kết hỗ trợ bạn xây dựng hợp đồng minh bạch, đúng quy định và phù hợp với nhu cầu thực tiễn của từng loại hình hợp tác.
————————————————-
Liên hệ Luật sư tư vấn:
Luật TLA là một trong những đơn vị luật sư hàng đầu, với đội ngũ luật sư, cán bộ nhiều kinh nghiệm trong các lĩnh vực hình sự, dân sự, doanh nghiệp, hôn nhân và gia đình,… Chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ, giải đáp mọi thắc mắc về pháp lý của bạn. Nếu bạn còn thắc mắc về nội dung này, hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được giải đáp thắc mắc.
1. Luật sư Vũ Thị Phương Thanh, Giám đốc Công ty Luật TNHH TLA, Đoàn Luật sư Hà Nội,
email: vtpthanh@tlalaw.vn;
2. Luật sư Trần Mỹ Lê, Chủ tịch HĐTV Công ty Luật TNHH TLA, Đoàn Luật sư Hà Nội;
email: tmle@tlalaw.vn
Địa chỉ: Tầng 7, số 06 Dương Đình Nghệ, Yên Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội
Website: https://tlalaw.vn/
Hotline: 0906246464
Nguyễn Hương Huyền