Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu ngày càng phát triển, công nghệ thông tin tiến bộ, và xu hướng làm việc linh hoạt người lao động làm việc tại nhà ngày càng trở nên phổ biến. Làm việc tại nhà mang lại nhiều lợi ích cho cả người lao động và người sử dụng lao động, nhưng cũng đặt ra những thách thức liên quan đến quyền lợi và nghĩa vụ của các bên. Tại Việt Nam, pháp luật hiện hành đã có những quy định cụ thể về vấn đề này để bảo vệ và đảm bảo quyền lợi hợp pháp của người lao động.
1. Như thế nào là làm việc tại nhà?
Làm việc tại nhà là một hình thức làm việc (thực hiện công việc) ngay tại nhà thay vì phải đến văn phòng hay địa điểm làm việc của công ty. Hình thức này có thể bao gồm làm việc từ xa qua internet, tham gia các cuộc họp trực tuyến, và sử dụng các công cụ trực tuyến để giao tiếp và hoàn thành nhiệm vụ. Điều này mang lại nhiều lợi ích như tiết kiệm thời gian di chuyển, linh hoạt trong quản lý thời gian, và tạo điều kiện làm việc thoải mái hơn. Tuy nhiên, làm việc tại nhà cũng đòi hỏi sự tự giác, kỷ luật và khả năng quản lý công việc hiệu quả để đảm bảo năng suất và chất lượng công việc.
Điều 167 Bộ luật Lao động 2019 đã quy định: “Người lao động có thể thỏa thuận với người sử dụng lao động để nhận việc về làm tại nhà.”
2. Làm việc tại nhà có được ký hợp đồng trực tuyến (từ xa) không?
Căn cứ theo Điều 14 Bộ luật Lao động 2019 quy định:
“Hình thức hợp đồng lao động
1. Hợp đồng lao động phải được giao kết bằng văn bản và được làm thành 02 bản, người lao động giữ 01 bản, người sử dụng lao động giữ 01 bản, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này.
Hợp đồng lao động được giao kết thông qua phương tiện điện tử dưới hình thức thông điệp dữ liệu theo quy định của pháp luật về giao dịch điện tử có giá trị như hợp đồng lao động bằng văn bản.
2. Hai bên có thể giao kết hợp đồng lao động bằng lời nói đối với hợp đồng có thời hạn dưới 01 tháng, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 18, điểm a khoản 1 Điều 145 và khoản 1 Điều 162 của Bộ luật này.”
Bên cạnh đó, Điều 10 Luật giao dịch điện tử 2023 quy định:
“Thông điệp dữ liệu có giá trị như bản gốc
Thông điệp dữ liệu được sử dụng và có giá trị như bản gốc khi đáp ứng đủ các yêu cầu sau đây:
1. Thông tin trong thông điệp dữ liệu được bảo đảm toàn vẹn kể từ khi được khởi tạo lần đầu tiên dưới dạng một thông điệp dữ liệu hoàn chỉnh.
Thông tin trong thông điệp dữ liệu được xem là toàn vẹn khi thông tin đó chưa bị thay đổi, trừ những thay đổi về hình thức phát sinh trong quá trình gửi, lưu trữ hoặc hiển thị thông điệp dữ liệu;
2. Thông tin trong thông điệp dữ liệu có thể truy cập và sử dụng được dưới dạng hoàn chỉnh.”
Từ các quy định trên có thể hiểu, người lao động làm việc tại nhà hoàn toàn có thể ký hợp đồng lao động trực tuyến. Hợp đồng này sẽ có giá trị pháp lý tương đương với hợp đồng lao động bằng văn bản nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện về thông điệp dữ liệu điện tử theo quy định của pháp luật.
3. Quyền lợi và nghĩa vụ của người lao động làm việc tại nhà
* Quyền lợi: Theo quy định tại Bộ luật Lao động 2019, người lao động làm việc tại nhà có quyền lợi như người lao động làm việc tại nơi làm việc thông thường, cụ thể:
– Quyền được bảo đảm về điều kiện làm việc: Người lao động làm việc tại nhà có quyền được đảm bảo điều kiện làm việc tốt nhất có thể. Điều này bao gồm việc trang bị đầy đủ các thiết bị và công cụ cần thiết để thực hiện công việc một cách hiệu quả và thuận tiện.
– Quyền được đảm bảo thời gian làm việc và nghỉ ngơi: Theo Bộ luật Lao động Việt Nam năm 2019, người lao động có quyền được đảm bảo thời gian làm việc và nghỉ ngơi hợp lý với thời gian làm việc bình thường không quá 8 giờ mỗi ngày và 48 giờ mỗi tuần. Người lao động làm việc tại nhà cũng có quyền được hưởng các chế độ nghỉ ngơi như nghỉ hàng tuần, nghỉ phép năm, nghỉ ốm đau và các chế độ khác theo quy định.
– Quyền lợi về bảo hiểm xã hội và y tế: Người lao động làm việc tại nhà cũng được đảm bảo quyền lợi về bảo hiểm xã hội và y tế. Bộ luật Lao động 2019 quy định rằng người lao động có quyền tham gia và hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và các loại bảo hiểm khác theo quy định của pháp luật.
– Quyền được đào tạo và phát triển: Người lao động làm việc tại nhà có quyền được tham gia các chương trình đào tạo, nâng cao kỹ năng và phát triển nghề nghiệp. Điều này giúp họ không chỉ hoàn thiện kỹ năng hiện có mà còn cập nhật các kiến thức mới, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công việc.
* Nghĩa vụ: Ngoài các quyền lợi, người lao động làm việc tại nhà cũng phải tuân thủ một số nghĩa vụ nhất định:
– Nghĩa vụ thực hiện công việc đúng thời gian và chất lượng: Người lao động làm việc tại nhà phải đảm bảo thực hiện công việc đúng thời gian và đạt chất lượng theo thỏa thuận với người sử dụng lao động. Họ phải tuân thủ kế hoạch công việc, báo cáo tiến độ và hoàn thành nhiệm vụ theo yêu cầu.
– Nghĩa vụ bảo mật thông tin: Một trong những nghĩa vụ quan trọng nhất của người lao động làm việc tại nhà là bảo mật thông tin. Họ phải đảm bảo rằng các thông tin và dữ liệu liên quan đến công việc được giữ bí mật và không bị rò rỉ ra bên ngoài.
– Nghĩa vụ bảo vệ tài sản của công ty: Người lao động làm việc tại nhà có nghĩa vụ bảo vệ tài sản của công ty, bao gồm các thiết bị và công cụ được cung cấp để làm việc. Họ phải sử dụng các tài sản này một cách cẩn thận và chỉ cho mục đích công việc.
– Nghĩa vụ tuân thủ các quy định pháp luật: Cuối cùng, người lao động làm việc tại nhà phải tuân thủ các quy định pháp luật liên quan đến lao động và việc làm. Điều này bao gồm việc tuân thủ các quy định về hợp đồng lao động, thời gian làm việc, an toàn và vệ sinh lao động, cũng như các quy định khác liên quan
Việc làm tại nhà không chỉ mang lại nhiều lợi ích về linh hoạt thời gian và không gian làm việc mà còn giúp giảm chi phí đi lại và nâng cao hiệu suất công việc. Tuy nhiên, để đảm bảo quyền lợi và nghĩa vụ của người lao động làm việc tại nhà, cần có sự tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật hiện hành tại Việt Nam. Điều này không chỉ giúp tạo ra môi trường làm việc an toàn và hiệu quả mà còn bảo vệ quyền lợi hợp pháp của cả người lao động và người sử dụng lao động.
Việc hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình sẽ giúp người lao động làm việc tại nhà yên tâm hơn trong công việc, đồng thời cũng giúp người sử dụng lao động quản lý và điều hành công việc hiệu quả hơn.
————————
Liên hệ Luật sư tư vấn:
Luật TLA là một trong những đơn vị luật sư hàng đầu, với đội ngũ luật sư, cán bộ nhiều kinh nghiệm trong các lĩnh vực hình sự, dân sự, doanh nghiệp, hôn nhân và gia đình,… Chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ, giải đáp mọi thắc mắc về pháp lý của bạn. Nếu bạn còn thắc mắc về nội dung này, hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được giải đáp thắc mắc.
1. Luật sư Vũ Thị Phương Thanh, Giám đốc Công ty Luật TNHH TLA, Đoàn Luật sư Hà Nội,
email: vtpthanh@tlalaw.vn;
2. Luật sư Trần Mỹ Lê, Chủ tịch HĐTV Công ty Luật TNHH TLA, Đoàn Luật sư Hà Nội;
email: tmle@tlalaw.vn
Địa chỉ: Tầng 7, số 06 Dương Đình Nghệ, Yên Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội
Website: https://tlalaw.vn/
Hotline: 0906246464
_Nguyễn Thu Phương_