- Thông tin các bên
- Bị cáo: Trần Văn C sinh năm 1991
- Bị hại: Nguyễn Hồng Q, sinh năm 1994 (đã chết)
- Tóm tắt nội dung vụ việc
Khoảng 23 giờ 30 phút ngày 03-11-2016, Trần Văn C đang chơi game ở quán Internet “Su Su” thuộc thôn 1A, xã N, huyện K, tỉnh Đắk Lắk thì bạn là anh Nguyễn Hồng Q gọi điện thoại hỏi C đang ở đâu. Khi biết C đang chơi game ở quán Internet, anh Q cũng đến và vào chơi ở máy số 6. Trong lúc chơi game, anh Q nhiều lần đến chỗ C ngồi hỏi mượn tiền, nhưng C nói không có tiền. Một lúc sau, anh Q đến chỗ C đưa 02 chiếc điện thoại di động của mình nói C cầm cố đế mượn tiền, C vẫn không đồng ý nên anh Q bỏ về chỗ của mình tiếp tục ngồi chơi game.
Khoảng 15 phút sau, anh Q đi đến chỗ C nói “Anh không tin em sao, giúp em đi”, C trả lời “Anh không có tiền thật mà, mày làm ơn đi chỗ khác để anh chơi”. Anh Q chửi “Đ.M mày, nhớ mặt tao”. C nghe vậy không nói gì, anh Q bỏ về chỗ máy của mình. Ít phút sau, anh Q đi đến chỗ C đang chơi game, tay phải đấm mạnh 01 cái vào má trái của C làm chảy máu. Bị đánh, C tức giận lấy dao Thái Lan có sẵn trên bàn giữa 02 máy vi tính, rồi cầm dao bằng tay phải đứng lên ghế mình ngồi. Thấy vậy, anh Q lao đến, C dùng dao quơ ngang qua lại trúng vào mặt anh Q làm chảy máu. Anh Q xông đến dùng hai tay kéo C xuống ghế, sau đó anh Q dùng hai tay kẹp cổ C theo tư thế phần đầu của C ở phía sau lưng anh Q, còn phần hai tay, thân người và hai chân của C ở phía trước người anh Q. Bị anh Q kẹp cổ, C dùng tay trái nắm vào phần hông bên phải anh Q, còn tay phải C cầm dao Thái Lan đâm 01 nhát trúng ngực anh Q. Anh Nguyễn Hải Q1 đang chơi game thấy vậy chạy đến giật con dao trên tay C vứt vào góc quán. Lúc này anh Q bị ngã xuống nền nhà, sau đó C và một số người có mặt trong quán đưa anh Q đến bệnh viện cấp cứu. Đến ngày 04-11-2016, anh Q tử vong. Ngay sau đó, C đến Công an huyện K đầu thú.
Kết quả khám nghiệm tử thi anh Nguyễn Hồng Q ghi nhận: Vùng trán trái phía trên lông mày có vết rách da hình khe, dài 0,7cm. Đỉnh mũi có vết rách da hình khe dài 02cm, sâu 0,4 cm; cách vết này 03 cm tại môi trên có vết rách da hình khe dài 02 cm. Mép phải có vết rách da hình khe dài 03 cm, sâu 0,8 cm. Ba vết rách da tạo đường thẳng không liên tục hướng từ trên xuống dưới, từ trái qua phải. Ngực phải cách núm vú phải 3,5 cm về phía dưới, cách đường giữa 09 cm có vết xây xát da nằm ngang hình khe dài 1,3 cm. Ngực trái cách gót chân trái 120 cm, cách đường giữa 05 cm có vết rách da dài 2,5 cm, hở rộng 01 cm, nằm ngang hướng từ trái sang phải, từ trước ra sau, từ ngoài vào trong.
Tại Bản kết luận giám định pháp y tử thi số 714/QĐPY ngày 24-11-2016 của Phòng kỹ thuật hình sự Công an tỉnh Đắk Lắk, kết luận: Nguyên nhân tử vong của anh Nguyễn Hồng Q là vết thương thấu ngực trái gây nên thương tổn xuyên tim dẫn đến tim ngừng đập và mất máu suy tuần hoàn cấp không hồi phục.
Tại Bản kết luận pháp y thương tích số 113/PY-TgT ngày 04-01-2017 của Trung tâm pháp y tỉnh Đắk Lắk kết luận: Trần Văn C bị chấn thương vùng má trái với thương tích 02%.
Trước khi xét xử sơ thẩm, gia đình Trần Văn C đã bồi thường cho gia đình người bị hại 95.000.000 đồng.
- Nhận định của Toà án
- Nhận định của Toà án sơ thẩm
Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk áp dụng khoản 1 Điều 95; các điểm b, h, p khoản 1, khoản 2 Điều 46 Bộ luật Hình sự, xử phạt Trần Văn C 02 (hai) năm 06 (sáu) tháng tù về tội “Giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh”; căn cứ Điều 42 Bộ luật Hình sự, các điều 606, 610 Bộ luật Dân sự buộc bị cáo C phải bồi thường cho gia đình người bị hại số tiền 122.600.000 đồng, đã bồi thường 95.000.000 đồng, còn lại phải bồi thường 27.600.000 đồng; buộc cấp dưỡng cho cháu Nguyễn Hồng M 600.000 đồng/tháng; đối với con mới sinh của anh Nguyễn Hồng Q, chị Lại Thị Minh T có quyền khởi kiện về yêu cầu cấp dưỡng bằng một vụ án dân sự khác Khi có yêu cầu.
- Nhận định của Toà án phúc thẩm
Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng căn cứ điểm a, b, C khoản 2 Điều 248; khoản 3 Điều 249 Bộ luật Tố tụng hình sự: Không chấp nhận kháng cáo của bị cáo Trần Văn C và Chấp nhận kháng cáo của người đại diện hợp pháp của người bị hại:
- Sửa bản án sơ thẩm về trách nhiệm hình sự: Áp dụng khoản 2 Điều 93; các điểm b, p khoản 1, khoản 2 Điều 46 Bộ luật Hình sự, xử phạt Trần Văn C 07 (bảy) năm tù về tội “Giết người”.
- Hủy một phần bản án hình sự sơ thẩm liên quan đến trách nhiệm cấp dưỡng nuôi con của người bị hại; giao hồ sơ cho Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk giải quyết lại theo quy định của pháp luật.
- Nhận định của Toà án Giám đốc thẩm
Căn cứ vào Điều 382, khoản 2 Điều 388, Điều 390 Bộ luật Tố tụng hình sự:
- Hủy Bản án hình sự phúc thẩm số 200/2017/HSPT ngày 10-8-2017 của Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng về phần trách nhiệm hình sự (tội danh, hình phạt và án phí) đối với Trần Văn C.
- Giữ nguyên quyết định của Bản án hình sự sơ thẩm số 14/2017/HSST ngày 09-5-2017 của Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk về phần trách nhiệm hình sự đối với Trần Văn C.
- Nhận định của chúng tôi về Án lệ 28/2019/AL
Giết người là hành vi cố ý tước đoạt tính mạng của người khác. Tuy nhiên đối với hành vi giết người luật hình sự phân chia thành các trạng thái như là giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh, giết người do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng hoặc do vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội. Ranh giới giữa các tội danh này là mong manh và trong nhiều trường hợp sẽ rất khó để phân định chính xác là thuộc tội nào.
Ví dụ trong trường hợp này các Thẩm phán đang có sự khác nhau trong việc nhận định hành vi của bị cáo là Giết người hay Giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh.
- Về mặt y học: Tinh thần bị kích động là đến trạng thái phấn khích của một cá nhân, kèm theo lo lắng vận động, sợ hãi và lo lắng. Rối loạn ngôn ngữ cũng có thể xảy ra. Về nguyên tắc, kích động được coi là một phản ứng tự nhiên của cơ thể con người đối với căng thẳng gây ra bởi căng thẳng nghiêm trọng. Nói cách khác, tình trạng được mô tả được phát hiện dưới ảnh hưởng của yếu tố gây căng thẳng hoặc chấn thương tâm lý. Ở các cá nhân, hiện tượng được xem xét xuất hiện do sợ hãi nghiêm trọng hoặc thay đổi đột ngột trong môi trường xung quanh người. Ngoài ra, tình trạng này đôi khi là cố hữu ở những người có công việc nguy hiểm đến tính mạng của cá nhân.
- Về mặt khoa học pháp lý: Tinh thần bị kích động mạnh là sự tác động từ các yếu tố khác kích thích lên tinh thần của người phạm tội, đây chính là nguyên nhân dẫn đến hành vi phạm tội. Người bị tinh thần bị kích động mạnh là người không còn nhận thức được hành vi của mình, không có khả năng làm chủ hành vi của mình và chỉ diễn ra trong khoảnh khắc tức thời, sau đó thì người này trở lại trạng thái bình thường.
Mặc dù đã có định nghĩa về “tinh thần bị kích động mạnh” nhưng trên thực tiễn để có thể áp dụng định nghĩa và đưa ra quyết định hợp lý thì rất khó khăn nên trong thực tiễn việc xác định chủ yếu dựa vào cảm quan đánh giá của Thẩm phán. Vì vậy, khi xét xử các vụ án này vẫn còn tồn tại nhiều quan điểm khác nhau như trong vụ án nêu trên tại Bản án hình sự phúc thẩm số 200/2017/HSPT ngày 10-8-2017, Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng cho rằng hành vi của Trần Văn C phạm tội giết người. Trong vụ án nêu trên, có thể nhận thấy việc Nguyễn Hồng Q vô cớ đánh C đã gây ra sự bức xúc, sau đó mặc dù C đã cầm dao đứng lên ghế đây như là một lời cảnh báo cho Q biết nhưng bất chấp lời cảnh báo đó Q vẫn tiếp tục thực hiện một chuỗi các hành vi như kéo, kẹp cổ những hành vi này đã tác động đến tinh thần của C và việc dùng dao đâm Q là một phản xạ tự nhiên, mang tính tức thời khi không còn cách nào khác để tự giải thoát cho bản thân khi rơi vào tình huống này.
Như vậy, việc đưa bản án lên thành án lệ là một nguồn tham khảo cần thiết để việc xác định hành vi phạm tội và việc xử phạt đúng người đúng tội trở nên hợp lý hơn.
————————————————
Liên hệ Luật sư tư vấn:
Luật TLA là một trong những đơn vị luật sư hàng đầu, với đội ngũ luật sư, cán bộ nhiều kinh nghiệm trong các lĩnh vực hình sự, dân sự, doanh nghiệp, hôn nhân và gia đình,… Chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ, giải đáp mọi thắc mắc về pháp lý của bạn. Nếu bạn còn thắc mắc về nội dung này, hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được giải đáp thắc mắc.
1. Luật sư Vũ Thị Phương Thanh, Giám đốc Công ty Luật TNHH TLA, Đoàn Luật sư Hà Nội,
email: vtpthanh@tlalaw.vn;
2. Luật sư Trần Mỹ Lê, Chủ tịch HĐTV Công ty Luật TNHH TLA, Đoàn Luật sư Hà Nội;
email: tmle@tlalaw.vn
Công ty Luật TNHH TLA
Địa chỉ: Tầng 7, số 6 Dương Đình Nghệ, Yên Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội
Website: https://tlalaw.com
Đinh Phương Thảo