Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử, hầu hết doanh nghiệp đều sở hữu website riêng để quảng bá sản phẩm, dịch vụ. Tuy nhiên, không phải website nào cũng thực hiện hoạt động mua bán trực tuyến.
Nhiều doanh nghiệp chỉ giới thiệu thông tin sản phẩm, đăng tải hình ảnh, giá tham khảo, hoặc thông tin liên hệ mà không có chức năng “đặt hàng” hay “thanh toán trực tuyến”.
1. Cơ sở pháp lý
Các quy định liên quan đến vấn đề này được nêu trong các văn bản sau:
- Nghị định số 52/2013/NĐ-CP ngày 16/5/2013 về thương mại điện tử;
- Nghị định số 85/2021/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung Nghị định 52);
- Thông tư số 47/2014/TT-BCT ngày 5/12/2014 quy định về quản lý website thương mại điện tử;
- Thông tư số 21/2018/TT-BCT (sửa đổi Thông tư 47);
- Nghị định số 98/2020/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thương mại, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và thương mại điện tử.
2. Phân loại các loại hình website theo pháp luật thương mại điện tử
Theo quy định tại Điều 3 Thông tư 47/2014/TT-BCT, website thương mại điện tử được chia làm 02 loại chính:
(a) Website thương mại điện tử bán hàng
→ Là website do thương nhân, tổ chức, cá nhân tự thiết lập nhằm phục vụ hoạt động xúc tiến thương mại, bán hàng hóa hoặc cung ứng dịch vụ của mình.
Ví dụ: website có chức năng “đặt hàng”, “thanh toán”, “giỏ hàng” hoặc “mua ngay”.
(b) Website cung cấp dịch vụ thương mại điện tử
→ Là website do tổ chức, cá nhân thiết lập để cho phép người khác thực hiện một phần hoặc toàn bộ quy trình mua bán hàng hóa, dịch vụ (ví dụ: Shopee, Tiki, Lazada…).
3. Nghĩa vụ thông báo và đăng ký
3.1. Thông báo website bán hàng
Theo Điều 53 Nghị định 52/2013/NĐ-CP và Điều 8 Thông tư 47/2014/TT-BCT, thương nhân, tổ chức, cá nhân sở hữu website thương mại điện tử bán hàng phải thông báo với Bộ Công Thương trước khi đưa website vào hoạt động.
Việc thông báo được thực hiện qua cổng thông tin: https://online.gov.vn
3.2. Đăng ký website cung cấp dịch vụ thương mại điện tử
Theo Điều 54 Nghị định 52/2013/NĐ-CP, website có chức năng cho phép người khác bán hàng, mở gian hàng hoặc thực hiện giao dịch (ví dụ sàn thương mại điện tử, website đấu giá, website khuyến mại trực tuyến) phải đăng ký với Bộ Công Thương.
4. Website chỉ giới thiệu, quảng cáo hàng hóa – có phải thông báo không?
Căn cứ Điều 3 khoản 2 Thông tư 47/2014/TT-BCT, website chỉ dùng để giới thiệu sản phẩm, dịch vụ hoặc thương hiệu, không cho phép người tiêu dùng thực hiện giao dịch trực tuyến, không có chức năng đặt hàng, thanh toán, không được coi là website thương mại điện tử bán hàng.
Nói cách khác: Nếu website chỉ đăng thông tin sản phẩm, hình ảnh, giá tham khảo, thông tin liên hệ (như hotline, email, địa chỉ showroom) mà không có chức năng mua hàng trực tuyến, thì không thuộc đối tượng phải thông báo hoặc đăng ký với Bộ Công Thương.
Tuy nhiên, khi website có bất kỳ chức năng nào cho phép khách hàng “đặt hàng” hoặc “thanh toán” trực tiếp, dù là qua form đăng ký hay giỏ hàng, thì được xem là website thương mại điện tử bán hàng, phải thông báo theo quy định
5. Chế tài xử phạt khi không thực hiện thông báo/đăng ký
Theo Điểm a khoản 1 Điều 62 Nghị định 98/2020/NĐ-CP, hành vi không thông báo hoặc đăng ký website thương mại điện tử có thể bị phạt:
- Từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với cá nhân;
- Từ 20.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với tổ chức.
Ngoài ra, có thể bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả như buộc thông báo, buộc đăng ký, hoặc tạm ngừng hoạt động website.
6. Kết luận
Qua phân tích, có thể khẳng định rằng:
Website chỉ giới thiệu, quảng cáo hàng hóa, dịch vụ – mà không cho phép giao dịch, đặt hàng hay thanh toán trực tuyến – thì không phải thông báo hoặc đăng ký với Bộ Công Thương.
Tuy nhiên, trong thực tế, ranh giới giữa “giới thiệu” và “bán hàng” đôi khi không rõ ràng, đặc biệt khi website có form “đặt hàng nhanh” hoặc “đặt mua qua email”. Do đó, doanh nghiệp cần xem xét cẩn trọng các tính năng của website để tuân thủ đúng quy định, tránh bị xử phạt hành chính.
7. Kiến nghị
- Bộ Công Thương nên ban hành hướng dẫn chi tiết hoặc ví dụ minh họa để doanh nghiệp dễ nhận diện website thuộc diện phải thông báo.
- Doanh nghiệp nên kiểm tra, rà soát định kỳ website của mình để xác định có phát sinh tính năng “mua hàng trực tuyến” hay không.
- Nếu có kế hoạch phát triển website từ giới thiệu sang bán hàng, cần thực hiện thủ tục thông báo kịp thời tại online.gov.vn.
Liên hệ Luật sư tư vấn:
Liên hệ Luật sư tư vấn: Luật TLA là một trong những đơn vị luật sư hàng đầu, với đội ngũ luật sư, cán bộ nhiều kinh nghiệm trong các lĩnh vực hình sự, dân sự, doanh nghiệp, hôn nhân và gia đình,… Chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ, giải đáp mọi thắc mắc về pháp lý của bạn. Nếu bạn còn thắc mắc về nội dung này, hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được giải đáp thắc mắc.
1. Luật sư Vũ Thị Phương Thanh, Giám đốc Công ty Luật TNHH TLA, Đoàn Luật sư Hà Nội,
email: vtpthanh@tlalaw.vn;
2. Luật sư Trần Mỹ Lê, Chủ tịch HĐTV Công ty Luật TNHH TLA, Đoàn Luật sư Hà Nội;
email: tmle@tlalaw.vn
Địa chỉ: Tầng 7, số 06 Dương Đình Nghệ, Yên Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội
Website: https://tlalaw.vn/
Hotline: 0906246464
Khương Ngọc Lan